PDF HALİNDE
METİN HALİNDE
BİRİNCİ KISIM GENEL ESASLAR
SAADET PARTİSİ TÜZÜĞÜ
KURULUŞ
MADDE 1. Saadet Partisi Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ve
Siyasi Partiler Kanunu ve diğer ilgili kanunlar çerçevesinde kurulmuş ve
faaliyette bulunan bir siyasi teşkilattır.
Partinin
Genel Merkezi Ankara'dadır.
Partinin özel işareti (amblemi) renkli zemin üzerine beyaz
hilal içerisinde beyaz beş yıldız ve hilalin altında SAADET yazısıdır.
PARTİNİN
AMACI
MADDE 2.
Partinin gayesi programında yazılı hususları gerçekleştirmektir.
Evrensel
İnsan Hakları Beyannamesi ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ndeki kıstasların,
Anayasanın
2. Maddesinde
yazılı temel niteliklerin, bireysel hak ve hürriyetlerin gerçek manasıyla ve
evrensel esaslara uygun olarak uygulanmasına ve ülkemizin maddi ve manevi
kalkınmasının "Önce Ahlak ve Maneviyat" anlayışıyla sağlanmasına
gayret gösterir.
Milletin
huzur, saadet ve özgürlüğünü, refah ve itibarını artırmaya gayret eder.
Adaletin
mülkün temeli olduğu ilkesi doğrultusunda gerçek bir hukuk devletinin
oluşmasını hedefler.
İKİNCİ KISIM PARTİ ÜYELİĞİ ÜYE OLMA ŞARTLARI
MADDE 3. Partiye üye olmak isteyenlerin Siyasi Partiler
Kanunundaki üyelik şartlarını haiz olmaları gerekir. Kişiler:
a) Partinin programı ve
tüzüğünü benimsediğini ve bu çerçevede siyasi faaliyette bulunacağını yazılı
bir beyanla bildirmek,
b) Partiye
belli bir aidat ödemeyi taahhüt etmek,
c) Türk
vatandaşı olmak,
d) On
sekiz yaşını doldurmuş olmak,
e) Siyasi
Partiler Kanununun 11. Maddesindeki yasakları olmamak,
f) Başka
bir partinin üyesi olmamak, şartıyla partiye üye olabilirler.
Parti üyesi olmadan yönetimde görev alanlar ile seçimlerde
milletvekili, belediye başkanı, belediye meclisi üyesi, il genel meclisi
üyeliğine aday olanlar parti üyesi sıfatı kazanırlar.
ÜYELİĞE KAYIT
MADDE 4. Partiye üye olmak isteyenlerin Giriş Beyannamesini
doldurarak imzalamaları ve iki partilinin de bu beyannameyi imzalamak suretiyle
üye olacak şahsı tezkiye etmeleri gerekir.
Üyelik müracaatları ilçe yönetim kuruluna yapılır.
İlçe yönetim kurulu müracaatları değerlendirir. Parti tüzük
ve programına uygunsuz davranışları olanlar üyeliğe kabul edilmezler. Üyeliği
kabul edilmeyen kişinin bir hafta içinde il yönetim kuruluna itiraz hakkı
vardır. İl yönetim kurulu bu itirazı 10 gün içinde karara bağlar. Bu karar kesindir.
İl yönetim kurulu bu süre içinde ilgilinin talebine olumlu bir cevap vermezse
itiraz kabul edilmemiş olur.
Üyeliğe kabul edilenler sırayla üye kayıt defterine
kaydedilirler. Üyeler ancak oturduğu yerin bağlı olduğu ilçede kaydolabilirler.
İkamet değişikliği olması halinde üye kaydının o ilçeye nakledilmesini talep
eder. Birden fazla ilçede üye kaydı olamaz.
Kaydedilen yeni üyeler il başkanlıkları tarafından bir ay
içinde Genel Merkeze bildirilir.
Genel İdare Kurulu gerek gördüğü takdirde bir ilçenin üye
kayıtlarının tamamını iptal ederek yeniden üye kaydı yapılmasına karar
verebilir.
Üyeliğe kabul edilenlerin kimlik kartları Parti Genel
Merkezi tarafından düzenlenen örneğe uygun olarak ilçe başkanlığınca verilir.
İkametgâh değiştirenlerin üye kimlik kartları da
değiştirilir.
Kadın ve Gençlik Kolları üye kayıtları da yukarıda
belirtildiği şekilde olur.
GENEL MERKEZİN ÜYE KAYIT YETKİSİ
MADDE 5. Partiye girmek isteyen TBMM üyelerinin partiye
girişlerine Genel İdare Kurulu karar verir. Genel İdare Kurulu'nun partiye
girişine karar verdiği milletvekilinin evrakı ikamet ettiği ilçeye gönderilir.
Ve o ilçede kaydı yapılır. İlçe Yönetim Kurulunun bir itirazı olursa
gerekçeleriyle birlikte Genel İdare
1
Kurulu'na bildirilmek üzere İl Yönetim Kuruluna yazıyla bildirir.
Genel İdare Kurulu'nun değerlendirme sonunda verdiği karar kesindir.
ÜYELİĞİN SONA
ERMESİ
MADDE 6.
Üyeliğin sona ermesi aşağıda sayılan hallerde gerçekleşir.
a) İstifa,
b) Ölüm,
c) Başka bir partide görev alma
veya üye olma,
d) Siyasi Partiler Kanunu ve
Parti Tüzüğündeki şartlara haiz olmadıklarının ortaya çıkması,
e) Disiplin Kurulları
kararlarıyla Partiden ihraç edilme,
f) Kanun ve tüzük gereği
üyelikten düşme,
Herhangi bir sebeple kaydı silinen üyeye bu karar yazıyla
bildirilir. Kaydı silinen üye 15 gün içinde İl Yönetim Kuruluna itiraz
edebilir. İl Yönetim Kurulu 15 gün içinde karar vermesi ve bu kararı ilgiliye
yazıyla bildirmesi gerekir. İlgili 7 gün içinde Genel İdare Kurulu'na itiraz
edebilir. Genel İdare Kurulu'nun vereceği karar kesindir.
PARTİYE
YENİDEN KAYIT VE KABUL
MADDE 7. Kurucular Kurulu, Genel İdare Kurulu Üyeleri,
Danışma Meclisi Üyeleri, Milletvekilleri, Merkez Disiplin Kurulu Üyeleri, İl
Başkanları ve Belediye Başkanlarının hangi sebeple olursa olsun partiyle
ilişkileri kesildikten sonra tekrar partiye kayıt ve kabullerine ilgilinin
müracaatı üzerine Genel İdare Kurulu karar verir. Bu karar kesindir.
Bunun dışındaki üyelerin partiye kayıt ve kabulüne,
ilgilinin kaydının silindiği ilçenin görüşü alınarak, İl Yönetim Kurulu karar
verir. Bu karar kesindir.
ÜYELERİN HAKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ MADDE 8. Parti Üyelerinin
Hakları Ve Yükümlülükleri:
Parti
Üyelerinin Hakları:
a) Parti organlarına aday olmak
ve seçilmek,
b) Genel ve yerel seçimlerde
aday adayı, aday olmak,
c) Parti İçi seçimlere ve üyesi
olduğu kongrelere katılmak, görüşlerini bildirmek ve oy kullanmak,
d) Partinin çalışmaları hakkında
bilgi istemek,
Parti
Üyelerinin Yükümlülükleri:
a) Üyeler parti çalışmalarına
maddi ve manevi katkıda bulunurlar. Bu, her üye için yasal ve manevi bir
sorumluluktur. İki türlü aidat öngörülmüştür. Bunlar: 1- Üyelik aidatı, 2-
Genel Merkez aidatıdır. Üyelik aidatını partiye üye olan herkes öder. Merkez
aidatını ise Genel İdare Kurulu Üyeleri, Yüksek Disiplin Kurulu Üyeleri, Parti
Kurucuları, Milletvekilleri ve seçilmiş Büyük Kongre delegeleri öder. Üyelik ve
Genel Merkez aidatının miktarı ve ödeme şekli Genel İdare Kurulu tarafından
belirlenir.
b) Aidatlarını ödemeyen üyeler
parti içi seçme ve seçilme haklarını kullanamazlar.
c) Toplumun tarihi, milli ve
manevi değerlerini korumak, geliştirmek ve güçlendirmek için gayret göstermek,
d) Karşılıklı
sevgi ve saygı içinde, güçlü bir inançla, her bakımdan iyi yetişme ve doğru
bilgi sahibi olmaya gayret etmek, toplumun yararı için kendilerinden fedakârlık
ederek, şahsi çıkar gözetmeden, hiç kimsenin hukukuna tecavüz etmeden, birlikte
çalıştığı arkadaşlarıyla ihtilaf ve çekişmeye girmeden ekip çalışmasına uygun
şekilde uyumlu, hoşgörülü ve iyi ahlak kurallarına uygun olarak çalışmak,
e) Parti çalışmalarında istişare
etmek, verilen görevi en güzel şekilde ve titizlikle yapmak, verilen
talimatları yerine getirmek, parti prensip ve ilkelerine ve liderine gönülden
bağlı olmak,
f) Herkesin huzur, barış ve
kardeşlik içinde yaşayacağı, birbirini sevip sayan, yüksek ahlaki değerlerle
bezenmiş bir toplumun oluşması için bütün güçleriyle çalışmak,
g) Kanunlarda ve parti tüzük ve
yönetmeliklerinde belirtilen diğer görevleri yapmak, sorumlulukları
yüklenmektir.
ÜÇÜNCÜ KISIM BİRİNCİ BÖLÜM
TEŞKİLATLAR PARTİ TEŞKİLATI
MADDE 9.Parti
teşkilatı aşağıdaki kademelerden oluşur.
I-Esas
Kuruluşlar (Temel Teşkilatlar)
2
II- Yan Kuruluşlar
III- Yurt İçi ve Yurt Dışı Temsilcilikleri
IV- Hizmet Yerleri
I- ESAS
KURULUŞLAR (TEMEL TEŞKİLATLAR)
1. MERKEZ
TEŞKİLATI
A. Büyük
Kongre
B. Genel
Başkan
C. Genel
İdare Kurulu
D. Başkanlık
Divanı
E. Yüksek
Disiplin Kurulu
2. İL
TEŞKİLATI
A. İl
Kongresi
B. İl
Başkanı
C. İl
Yönetim Kurulu
D. İl
Disiplin Kurulu
3. İLÇE
TEŞKİLATI
A. İlçe
Kongresi
B. İlçe
Başkanı
C. İlçe
Yönetim Kurulu
4. BELDE
TEŞKİLATI
A. Belde
Başkanı
B. Belde
Yönetim Kurulu
5. GRUPLAR
A. TBMM
Grubu
B. İl
Genel Meclisi Grubu
C. Belediye
Meclisi Grubu
Bütün teşkilatlar Genel Merkezin karar ve talimatlarına
uymak zorunda olduğu gibi her kademedeki teşkilatta bir üst kademedeki teşkilatın
karar ve talimatlarına uymak zorundadır.
II- YAN KURULUŞLAR
A. Yüksek
İstişare Kurulu
B. Kadın
Kolları
C. Gençlik
Kolları
D. Danışma
Kurulu
E. Parti
Müfettişleri
F. Uygun
görülen yerlerde Genel İdare Kurulu kararı ile hangi teşkilat kademesine bağlı
olarak çalışacağı belirlenen diğer yan kuruluşlar.
III- YURT İÇİ VE YURT DIŞI TEMSİLCİLİKLERİ
1. YURT
İÇİ TEMSİLCİLİKLERİ
A. Köy
Ve Mahalle Temsilcilikleri
B. Sandık
Bölgesi Temsilcilikleri
Mahalle ve Köy, Sandık Bölgesi; parti çalışmalarının temel
zeminidir. Partiyi ve parti faaliyetlerini tanıtmak, aksaklıkları ve talepleri
tespit edip rapor etmek, verilecek parti görevlerini yapmak üzere, ilçe ve
belde yönetim kurullarınca parti üyeleri arasından köy, mahalle ve sandık
bölgesi temsilcilikleri veya üç kişiden az olmayan temsilci kurullar
oluşturulabilir.
2. YURT
DIŞI TEMSİLCİLİKLERİ
A. Vatandaşlarımızın
yoğun olduğu ülkelerdeki temsilcilikler
B. Milli
menfaatlerimiz açısından o ülkede Türkiye'nin doğru tanıtımının yapılması
gereken yerlerde kurulan temsilcilikler
3
IV- HİZMET
YERLERİ
Parti teşkilatları, o teşkilata bağlı olarak parti binası
dışında lokal, irtibat bürosu,mahalle ve köy temsilciliği hizmet yerleri ve
benzeri yerler açabilirler. Milletvekili, belediye başkanlığı ile belediye ve
il genel meclisi üyesi adayları da kendi adlarına tanıtım bürosu açabilirler.
Teşkilatlar, partiye ait hizmet yerleri dışındaki yerlerde
de her türlü parti faaliyeti yapabilirler.
İKİNCİ BÖLÜM KONGRELER
BÜYÜK KONGRE
MADDE 10. Büyük Kongre Partinin en yüksek karar organıdır,
seçilmiş ve tabii üyelerden oluşur.
Tabii Üyeler (Delegeler)
1. Parti
Genel Başkanı
2. Parti
Genel İdare Kurulu Üyeleri
3. Yüksek
Disiplin Kurulu Üyeleri
4. Partili
Bakanlar ve Milletvekilleri
5. Partinin
kurucu üyelerinden oluşur.
Seçilmiş Üyeler (Delegeler):
Seçilmiş üyeler TBMM üye tam sayısının iki katı kadardır.
Her ilde o ilin milletvekili sayısının iki katı kadar üye il kongresinde
seçilir.
Tabii üyeler delege seçimlerine girmezler.
İlk Büyük Kongre kuruluştan sonraki iki yıl içinde yapılır.
Bu kongreyi toplama görevi Parti Kurucular Kurulunundur.
Parti üyeliği sona eren kurucuların Büyük Kongrenin tabii üyelikleri de düşer.
Büyük Kongrenin yapılmasına kadar Kurucular Kurulu Büyük
Kongrenin yetkilerine sahiptir.
BÜYÜK KONGRENİN YETKİLERİ
MADDE 11. Büyük Kongrenin görev ve yetkileri şunlardır:
a) Parti Genel Başkanını, Genel
İdare Kurulu'nun Asıl ve Yedek Üyelerini, Yüksek Disiplin Kurulunun Asıl ve
Yedek Üyelerini gizli oyla seçmek,
b) Partinin
Tüzük ve Programında değişiklik yapmak,
c) Partinin
gelir-gider hesabını, Genel İdare Kurulunun faaliyetlerini kabul veya
reddetmek,
d) Kanunlar, parti tüzük ve
programı çerçevesinde toplumu ve devleti ilgilendiren konularda, kamu
faaliyetleri hakkında genel nitelikte temenni mahiyetinde veya bağlayıcı
kararlar almak,
e) Partinin genel politikası
hakkında genel nitelikte olmak şartıyla temenni mahiyetinde veya bağlayıcı
kararlar almak,
f) Kanunların
veya parti tüzüğünün gösterdiği yönde diğer konularda kararlar almak,
g) Partinin kapatılmasına veya
bir başka partiyle birleşmesine ve böylece hukuki varlığı sona erecek partinin
mallarının tasfiye veya intikal şekline dair karar vermek.
BÜYÜK KONGRENİN TOPLANTISI VE GÜNDEMİ MADDE 12.
A. Olağan
Toplantılar
Büyük Kongrenin olağan toplantıları, Genel İdare Kurulu
tarafından tespit edilen gündem, yer ve tarihte yapılır. Bu süre iki yıldan az,
üç yıldan fazla olmaz.
Büyük Kongrenin gündemini Genel İdare Kurulu tespit eder.
Büyük Kongre alışılmış usullerle delegelere duyurulur.
İlan edilen tarihte çoğunluk sağlanamadığı takdirde ikinci
toplantı kongre çağrı kararında belirtilen günde tercihen aynı yerde, toplantı
salonu müsait değilse Genel İdare Kurulu'nca tespit edilecek uygun bir yerde
yapılır. Bu husus delegelere aynı usulle duyurulur.
B. Olağanüstü
Toplantılar
Olağanüstü Büyük Kongre, Genel Başkan veya Genel İdare
Kurulunun veya Büyük Kongre delegelerinin en az beşte birinin imzaları
noterlikçe onaylı yazılı istemleri üzerine yapılır.
Olağanüstü kongreler belli bir gündemle toplanır, gündemi
toplantı talebinde bulunanlar tespit eder. Olağanüstü kongrelerde gündem harici
bir şey görüşülemez.
Olağanüstü kongrenin yapılması büyük kongre delegeleri
tarafından istenmişse bu kongrede seçim maddesinin gündemde yer alması için,
talebin delege tamsayısının salt çoğunluğunun "imzaları noterlikçe
onaylı" müracaatı gerekir.
Kongrenin yapılacağı yer ve tarihi Genel İdare Kurulu il
teşkilatlarıyla istişare ederek tespit eder.
4
BÜYÜK KONGRENİN AÇILIŞI
MADDE 13. Büyük Kongre toplantı yeter sayısı üye
tamsayısının yarıdan bir fazlasıdır. Bu sayı sağlandığı takdirde Büyük Kongre
Genel Başkan veya Genel Başkanın görevlendireceği bir Genel İdare Kurulu üyesi
tarafından açılır.
Büyük Kongre, gündeme geçmeden önce bir başkan yeteri kadar
Başkan Yardımcısı ve Kâtip Üyeyi işaret oyuyla seçer.
Kongre Divanı Gündemi uygulamak, toplantıyı düzen içinde
yürütmek, düzeni bozanlara karşı müeyyide uygulamak, gerekirse toplantıdan
çıkarmak, toplantı tutanağını düzenlemek ve imza etmekle görevlidir. Kararlarını
salt çoğunlukla verir. Oyların eşitliği halinde Başkanın görüşü yönünde
uygulama yapılır.
BÜYÜK KONGRE ÇALIŞMALARI
MADDE 14. Büyük Kongre çalışmalarını gündemindeki sırayla
yürütür. Gündem Maddelerinin sırası delegelerin çoğunluğunun kararıyla değiştirilebilir.
Kanunlara, Parti Program ve Tüzüğüne aykırı olmayan konuların Büyük Kongre
gündemine ilave edilmesine delegelerin onda birinin teklifi ve hazır
bulunanların salt çoğunluğu ile karar verilir.
Parti Tüzük ve Programında değişiklik yapılmasına ilişkin
olan veya parti politikasını ilgilendiren konularda karar alınmasına dair
teklifleri karara bağlamak için, bunların Genel Başkan, Merkez Karar ve Yönetim
Kurulu veya Büyük Kongre üyelerinin en az yirmide biri tarafından teklif
edilmesi gerekir. Kanunlar, Parti Tüzük ve Parti Programı çerçevesinde toplumu
ve Devleti ilgilendiren konularla kamu faaliyetleri konularında karar
alınmasına dair teklifleri karara bağlamak için bu tekliflerin büyük kongrede
hazır bulunan üyelerin üçte biri tarafından yapılmış olması şarttır. Bu
teklifler, büyük kongrece seçilecek bir komisyonda görüşüldükten sonra,
komisyon raporuyla birlikte incelenir ve karara bağlanır.
Büyük Kongre gündemi kesinleştikten sonra Genel İdare Kurulu
Faaliyet Raporu ve Hesap Raporu okunur. Bu raporlar ayrı ayrı müzakere
edilebileceği gibi birlikte de müzakere edilebilirler.
Büyük Kongre gerek gördüğü konularda inceleme yaptırmak için
komisyonlar kurar. Bu komisyonların kurulmasına işaret oyuyla karar verilir.
Hesapları incelemek için kurulan Hesapları Tetkik
Komisyonu'nun Raporu öncelikle okunup görüşülür. Büyük Kongrede söz isteyenlere
sırasıyla söz verilir. Genel Başkan ve Genel İdare Kurulu Üyelerinin birinci
öncelikle söz alma hakkı vardır. Komisyon başkan ve sözcülerine de söz vermede
öncelik tanınır. Görüşmeler sırasında toplantı düzenini sağlamak için Kongre
Başkanı bu düzeni bozanlara sözlü uyarıda bulunur. İkinci uyarıdan sonra da
aynı davranışı devam ettirenleri salondan dışarı çıkarır.
Genel İdare Kurulu Üyeleri kendi üyesi oldukları kurulun
faaliyetleri aleyhinde konuşma yapamazlar. Aksi davranışta bulunanlar hakkında
disiplin kovuşturması yapılır.
Genel İdare Kurulu konuşmacıların soru ve tenkitlerine cevap
vermede birinci önceliğe sahiptir.
Başkan konuşma sırasında konu dışına çıkanları uyarır. Bu
uyarıya rağmen konuya dönmemekte direnenlerin konuşması kesilir. Kongre Başkanı
Kongrenin Kanunlar içerisinde yürütülmesi için özen gösterir. Değerlendirilmesi
Kongre Başkanlık Divanı tarafından yapılarak, mecbur kalınırsa suç niteliğinde
söz ve fiillere devam edenleri Kongre Başkanı Kongre salonundan çıkarabilmek
için kongreye ara verebilir, dinleyicilerin belli bölümünü veya tamamını
boşaltabilir.
Müzakereler tamamlandıktan sonra Genel İdare Kurulu faaliyet
raporu ve hesapları tetkik komisyonu raporu oylanır. Kabul halinde Genel İdare
Kurulu ibra edilmiş olur.
Büyük Kongre'de yapılacak seçimler Tüzüğün 19'uncu Maddesine
göre yapılır.
İL VE İLÇE KONGRELERİ
MADDE 15. İl ve İlçe Olağan Kongreleri bir üst kademe parti
teşkilatının uygun görmesi ile belirlenecek yer ve tarihte yapılır. Bu süre 2
yıldan az, 3 yıldan fazla olamaz.
Gerekli hallerde bir üst kademe yönetim kurulları bu
tarihleri doğrudan doğruya tespit edebilirler ve değiştirebilirler.
İl ve İlçe Kongrelerinin tarih, saat, yer ve gündemi
alışılmış usullerle delegelere duyurulur. Bu duyurunun gazeteyle yapılma
mecburiyeti yoktur.
İl ve İlçe Olağanüstü Kongreleri üst yönetim kurulunun
kararıyla veya delegelerden beşte birinin isteği ve il ve ilçe başkanının
çağrısıyla toplanır. Olağanüstü toplantı delegelerin beşte birinin isteği
üzerine yapılacaksa, il ve ilçe başkanı alt kademe teşkilatlarının da görüşünü
alarak, kongre yapılacak yeri, tarihi tespit eder.
İl ve İlçe Olağanüstü Kongreleri Tüzüğün 12'inci Maddesinde
belirtilen usule göre yapılır. Bu kongrelerin gündemi Kongreyi isteyenlerce
düzenlenir. Kongrede gündem dışı başka hiçbir konu görüşülemez.
5
İl ve İlçe Olağan Kongrelerinin toplantı nisabı delege tam
sayısının 10'da biridir. Kararlar hazır bulunanların çoğunluğu ile verilir.
İl ve İlçe Kongrelerinde en çok oyu alan aday ve liste
seçilmiş sayılır.
Bütün parti teşkilatı kademelerinin kongreleri bu tüzükte
belirtilen usullere göre yapılır.
İL KONGRELERİ
MADDE 16. İl Kongreleri, İlçe Kongrelerinde tüzüğe göre
seçilen delegelerle tabii delegelerden meydana gelir. Seçilmiş delege sayısı
600'ü geçemez. Her ilçeden gelecek delege sayısı ilçe nüfusunun il nüfusuna
bölünmesi neticesi çıkan rakamla 600'ün çarpılması ile elde edilir. Toplam sayı
600'ü geçmemek üzere küsurlar tamamlanır.
İL KONGRESİ TABİİ DELEGELERİ
MADDE 17. Bir ilin Milletvekilleri, Yönetim Kurulu ve
Disiplin Kurulu Başkan ve Üyeleri ile Büyükşehir Belediye Başkanları o İl
Kongresinin tabii üyeleridir. Geçici Yönetim Kurulu Başkan ve Üyelerinin de
kongreye katılma hakkı vardır. Ancak bunlar delege değillerse oy kullanamazlar.
İLÇE KONGRESİ
MADDE 18. İlçe Kongresi ilçe çevresindeki köy ve
mahallelerden son genel seçimde alınan oy sayısına göre, siyasi partiler
sicilinde kayıtlı üyelerin seçtikleri delegeler ile tabii delegelerden meydana
gelir.
İlçe Kongresinin seçilmiş delege sayısı, 400'ü geçemez.
Geçici İlçe Yönetim Kurulu Başkan ve Üyeleri kongreye
katılma hakkına sahiptir. Ancak delege sıfatı olmayanların kongrede oy kullanma
hakkı yoktur.
İlçe Yönetim Kurulu Başkan ve Üyeleri, İlçe ve Belde
Belediye Başkanları İlçe Kongresinin tabii üyeleridir. İl Belediye Başkanları
Merkez İlçe Kongresinin tabii üyesidir.
Köy veya mahallelerin ilçe kongresi için seçecekleri delege
sayısı, o köy veya mahallede, partinin son genel seçimde aldığı oy sayısı,
partinin ilçe genelinde aldığı oy sayısına bölünerek elde edilen sayının 400
rakamı ile çarpılması sonucu bulunur.
Toplam sayı 400'ü aşmamak üzere küsurlar tamamlanır.
İlçe yönetim kurulu, köy ve mahallelerde delege seçimlerini
yürütmek üzere kendi içinden bir veya birkaç üyeyi görevlendirebileceği gibi,
sadece bu işlemler için o köy ve mahalledeki üyelerden birisini temsilci olarak
görevlendirebilir.
Seçimle ilgili tutanak, seçimi müteakip İlçe Başkanlığına
gönderilir.
KONGRELERİN YAPILIŞI VE SEÇİMLER
MADDE 19. Partinin Genel Merkez, il ve ilçe organları ile
üst kurulların delege seçimleri yargı gözetiminde gizli oy ve açık tasnif
esasına göre yapılır.
Seçimlerden 15 gün önce kongreye katılacak parti üyelerini
belirleyen listeler iki nüsha olarak, Büyük Kongre ile İl ve İlçe Kongreleri
için görevli ilçe seçim kurulu başkanlığına, toplantının yeri, gün ve saatini
bildiren bir yazı ekinde onaylanmak üzere gönderilir.
Onaylanan liste ile toplantıya ait diğer hususlar kongrenin
toplantı tarihinden 7 gün önce partinin kongre yapacak teşkilatının bulunduğu
binada asılarak ilan edilir. İlan süresi 3 gündür. 3 günlük ilan süresinin
içinde listeye yapılan itirazlar hâkim tarafından incelenir ve en geç iki gün
içinde kesin karara bağlanır. Böylece kesinleşen listeler ile toplantıya ait
diğer hususlar hâkim tarafından onaylanarak partinin ilgili teşkilatına
gönderilir.
Kongrelerde seçilecek organlarda adaylık başvurusu için
kongre başkanlığınca bir süre tespit edilerek delegelere duyurulur, bu süre
sonunda başvuruda bulunan adaylar ilan edilir. Seçimlerde birden fazla organa
aday olunamaz. Genel başkanlığa aday olabilmek için parti üyesi olmak ve büyük
kongre delege tam sayısının en az yüzde on beşi tarafından aday gösterilmek
şarttır. Delegelerin teklifi noter belgesi ile belgelenebileceği gibi, divan
başkanlığı veya divan başkanlığının görevlendireceği üyenin gözetiminde
imzalanarak yapılabilir.
Büyük kongrede seçilecek Genel Başkan Genel İdare Kurulu
Asıl ve Yedek üyeleri, Yüksek Disiplin Kurulu Asıl ve Yedek üyeleri, tek liste
halinde tanzim edilebileceği gibi ayrı ayrı listeler halinde de düzenlenebilir.
İl ve İlçe Kongrelerinde seçilecek organlar için de aynı usul uygulanır.
Seçimlere birden fazla liste katılması halinde her liste
değişik renklerde ve şekillerde bastırılıp hazırlanabilir.
Bu listeler kongre başkanlık divanınca yeteri kadar
çoğaltılıp ilgili seçim kurulu başkanına mühürlettirilir.
Kongre Başkanlık Divanınca yeteri kadar çoğaltılıp ilgili
seçim kurulu başkanınca mühürlenen listenin zarfa konularak oy sandığına
atılmasıyla oy kullanma işlemi gerçekleşir.
6
Kongreye katılacak parti üyelerini belirleyen ve kesinleşmiş
delege listesinde ismi bulunanlar nüfus cüzdanı ve diğer resmi kimlik
belgelerinden birisi ile isimlerinin karşısına imza atarak oy kullanırlar.
Kongrede seçimlerde, sandık kurulu başkanınca, toplantıda bulunan delegelerden
oy kullanmayan kimse kalmadığı tespit edilince, sandık açılarak oy tasnifi
yapılır.
Seçime, tutanakların tanziminden itibaren iki gün içinde itiraz
edilebilir. Bu itiraz aynı gün hâkim tarafından karara bağlanır.
Hâkimin seçimleri yenileme kararı alması halinde, kongre
yalnız seçimi yapmak üzere toplanır. Nisap temin edilemezse kongre çağrı
kararında belirtilen günde yapılacak kongrede nisap aranmaksızın seçim yapılır.
Diğer hususlar kongre yönetmeliği ile düzenlenir.
PARTİ ORGANLARINA SEÇİLENLERİN İLGİLİ MAKAMLARA BİLDİRİLMESİ
MADDE 20. Parti kongreleri hariç olmak üzere diğer bütün
parti teşkilatlarına seçilenlerin adları,
soyadları, doğum yer ve tarihleri, meslek veya sanatları,
ikametgâhları ve nüfus cüzdanı örnekleri, o
mahallin en büyük mülki idare amirliğine seçimden veya
atamadan itibaren 15 gün içinde yazı ile
bildirilir.
Genel Başkan, Genel İdare Kurulu ile Yüksek Disiplin Kurulu
Üyeleri ise aynı süre içinde doğrudan İçişleri Bakanlığı ve Yargıtay Cumhuriyet
Başsavcılığına bildirilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM GENEL MERKEZ
GENEL BAŞKAN
MADDE 21. Partinin Genel Başkanı Büyük Kongrede gizli oyla
ve üye tam sayısının salt çoğunluğuyla seçilir. İlk iki oylamada sonuç
alınamazsa, üçüncü oylamada en çok oyu alan Genel Başkan seçilmiş olur.
Genel Başkan en çok üç yıl için seçilir.
Partiyi temsil yetkisi Genel Başkana aittir. Kanunlardaki
özel hükümler saklı kalmak şartıyla parti adına dava açma ve davada husumet
yetkisi Genel Başkana veya kendi adına görevlendireceği Genel İdare Kurulu üye
veya üyelerine aittir.
Parti Genel Başkanı, Genel İdare Kurulu ile (Disiplin
Kurulları dışında kalan) bütün parti teşkilat ve organlarının tabii başkanıdır.
Her kademedeki parti teşkilatını bir arada veya ayrı ayrı toplantıya
çağırabilir.
Genel Başkan çeşitli alanlarda bilgi tecrübe ve uzmanlık
sahibi olan kişileri Genel Başkan Danışmanı olarak görevlendirebilir.
Genel Başkan, yokluğunda Başkanlık Divanı üyelerinden birini
Genel Başkan Vekili olarak tayin eder. Genel Başkanlığın her hangi bir sebeple
boşalması halinde Genel İdare Kurulu kendi üyeleri arasından bir Genel Başkan
vekili seçer. Ve en geç 45 gün içinde Büyük Kongre Genel Başkan seçmek üzere toplantıya
çağırılır.
BAŞKANLIK DİVANI
MADDE 22.Genel Başkan ile birlikte görev yapacak başkanlık
divanı üyeleri GİK Üyeleri arasından Genel Başkanca belirlenir ve Genel İdare
Kurulunun onayına sunulur.
Başkanlık Divanı: Genel Başkan, Genel Başkan Yardımcıları,
Genel Sekreter, Genel Merkez Kadın Kolu Başkanı ve Gençlik Kolu Başkanından
oluşur. Grup Başkan Vekilleri ve Denetçiler Başkanlık Divanı toplantılarına
gözlemci olarak davet edilebilirler.
Başkanlık Divanı Aşağıdaki Birimlerden Oluşur:
A.
B.
C.
D.
E.
F.
G.
H.
İ.
J.
K.
L.
M.
Gene
Gene
Gene
Gene
Gene
Gene
Gene
Gene
Gene
Gene
Gene
Gene
Başkan Yardımcısı Başkan Yardımcısı Başkan Yardımcısı Başkan
Yardımcısı Başkan Yardımcısı Başkan Yardımcısı Başkan Yardımcısı Başkan
Yardımcısı Başkan Yardımcısı Başkan Yardımcısı Başkan Yardımcısı Sekreter
Teşkilat Başkanı
Planlama ve Koordinasyon Başkanı Seçim İşleri Başkanı
Tanıtma Başkanı
Sivil Toplum Kuruluşları ve Halkla İlişkiler Başkanı
Eğitim Başkanı
Dış İlişkiler Başkanı
Mahalli İdareler Başkanı
Genel Muhasebe ve Mali İşler Başkanı
Sosyal İşler Başkanı
Ekonomik İşler Başkanı
Kadın Kolu Başkanı
7
N. Gençlik Kolu Başkanı
Başkanlık
Divanı kendi üyelerinin çalışma esaslarını İç Yönetmelik ile ayrıca
belirleyebilir.
İhtiyaca göre, Genel İdare Kurulunca yeni Genel Başkan
Yardımcılıkları ihdas edilerek atama yapılabilir. Genel Başkan Yardımcıları,
Genel Başkanın onayı ile kendilerine yeteri kadar yardımcı atayabilirler. Genel
Başkanın, Genel Başkan Yardımcılarının ve Genel Sekreterin görevi, Genel İdare
Kurulu'nda alınan kararları tatbik etmektir.
Genel Başkan ve Başkanlık Divanı kanunlar ve Parti Tüzüğünde
yazılı görevleri yapmak ve Büyük Kongrede ve Genel İdare Kurulunda alınan
kararları uygulamakla yetkili ve sorumludurlar.
Genel Sekreter Genel Başkan adına partiyi mahkemelerde,
devlet daireleri ve kuruluşlarda, gerçek ve tüzel kişilerle ilişkilerde temsil
eder.
Genel Sekreter GİK gündemini Genel Başkanın talimatına uygun
olarak hazırlar. Partinin Genel İdare Kurulu kararlarını ilgili yerlere
bildirir. Bu husustaki yazışmaları yapar. Genel Sekreter, bu hizmetlerin
yürütülmesi için Genel Başkanın onayı ile yeteri kadar Genel Sekreter
yardımcısı atayabilir.
Genel Sekreter Genel İdare Kurulunun kendisine verdiği yetki
çerçevesinde Genel Merkezde çalışan personelin ve demirbaşların idaresini
yürütür. Büro idaresine nezaret eder.
Genel Muhasebe ve Mali İşlerden sorumlu Genel Başkan
Yardımcısı, Genel Merkezin muhasebe ve mali işlerini yürütür, defterlerini
tutar, sarf evrakını Genel Başkan veya bu konuda görevli Genel Başkan
Yardımcısı ile birlikte imzalar.
Denetçiler: Genel İdare Kurulu kendi üyeleri arasından en az
iki denetçi atar. Denetçiler, Merkez muhasebesini denetlerler. Denetçiler talep
ettiğinde, Genel Muhasip ve Mali İşlerden sorumlu Genel Başkan Yardımcısı,
defter ve muhasebe evrakını Denetçilerin tetkikine sunar.
Denetçiler merkez muhasebesini denetlemek, üç ayda bir
partinin mali durumu hakkında Genel İdare Kuruluna rapor vermek, mali konularda
gereken tekliflerde bulunmakla görevli ve yükümlüdürler.
Genel Başkan, parti işlemlerinin mevzuata uygunluğunu temin
etmek, parti faaliyetlerini kontrol etmek, teşkilatı denetlemek ve verilecek
özel konularda araştırma ve inceleme yapmak üzere Teşkilat Başkanına bağlı
olarak yeteri kadar müfettiş görevlendirebilir.
GENEL İDARE
KURULU
MADDE 23. Genel İdare Kurulu Büyük Kongrede seçilen 75 asil
üyeden oluşur, ayrıca 30 yedek üye seçilir.
Genel İdare Kurulu seçimini takip eden 7 gün içinde Genel
Başkanın başkanlığında toplanarak Başkanlık Divanı üyelerini seçer ve
aralarında görev bölümü yapar.
Genel İdare Kurulu üye tam sayısının salt çoğunluğuyla
toplanır ve kanuni istisnalar dışında mevcudun salt çoğunluğuyla karar verir.
Kararlar Siyasi Partiler Kanununda aksi belirtilmediği takdirde işaret oyuyla
alınır. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın teklifi kabul
edilmiş olur. Kurul bir konunun gizli oyla kararlaştırılmasına karar verebilir.
Meşru bir mazereti olmaksızın üst üste üç defa GİK
toplantısına katılmayan üyenin GİK üyeliği düşer. Genel İdare Kurulunda,
çeşitli sebeplerden dolayı boşalma olursa yedek üyeler sırasıyla Genel İdare
Kuruluna çağırılırlar.
Genel İdare Kurulu Parti Tüzük ve Programını uygulamakla
yükümlüdür. Teşkilatların çalışma verimlerini artırmak için Parti İçi Eğitim
çalışmalarına önem verir.
Partinin bütün teşkilat kademeleri ve organları, kademe
sırasına göre Genel İdare Kurulu'na bağlıdır. Genel İdare Kurulu lüzum gördüğü
takdirde teşkilatın bütün kademe ve organlarının görev ve yetkilerini kullanır
veya bu yetkileri kullanmaları için uygun gördüğü şahısları görevlendirir.
1. İl, İlçe Teşkilatlarını
kurar, Belde Teşkilatlarının kurulmasını sağlar,
2. Parti teşkilatını yönetir,
yönlendirir,
3. Teşkilatın ihtiyaçlarını
teklif ve temennilerini değerlendirir. Bunun için her ay il başkanları ve il
müfettişlerini toplar. Bütün vatan sathında meydana gelen olayları
değerlendirir. Gelişmeleri yakından takip eder.
4. Zorunlu sebepler dolayısıyla
Büyük Kongre'nin toplanamadığı hallerde partinin tüzel kişiliğine ve hukuki
varlığına son verilmesi ile Tüzük ve Programın değiştirilmesi de dâhil her
türlü kararı alır. Ve toplayabileceği en yakın tarihte Büyük Kongreyi
toplayarak bu kararları Büyük Kongreye sunar.
5. GİK, Parti Teşkilatının
Kanunlara, Parti Tüzük ve Programına göre çalışıp çalışmadıklarını denetlemek
için müfettişler görevlendirir. Bu müfettişleri kendi yetkisiyle donatabilir.
6. Seçimlerle ilgili konularda
gerekli kararları alır. Gerek gördüğü takdirde il ve ilçe yönetim kurulları ile
birlikte veya ayrı olarak delege seçimlerini yenileyebilir. Milletvekilliği,
Belediye Başkanlığı, Belediye Meclisi Üyeliği ve İl Genel Meclisi Üyeliği için
aday adayları hakkında tüzüğün verdiği yetkileri kullanır.
7. Hükümet kurma, bir hükümete
katılma veya hükümetten çekilme kararlarını alır.
8
8. Partinin program ve
tüzüğünün uygulanması, danışma ve araştırma gruplarının kurulması, bu
çalışmaların düzen ve denetiminin sağlanması için kararlar alır. Yönetmelikler
çıkarır.
9. Partinin ilkelerini tanıtmak
için gerekli gördüğü teşkilatları kurar. Bu maksatla kurulmuş tanıtım
şirketlerinden yararlanır. Parti çalışmalarını, yapılan hizmetleri teşkilatlara
ulaştırır. Teşkilatları aydınlatır, canlı tutar.
10. Siyasi şartların değişimini
yakından takip ederek yeni oluşan şartlara göre süratle tedbir alır ve uygulamaya
geçer.
11. Büyük Kongreye sunulacak
çalışma raporu, gelir-gider cetvelleri ile bilanço ve kesin hesap raporlarını
hazırlar. Gündemdeki diğer konuları Büyük Kongreye sunar.
12. Büyük Kongre kararlarını uygular.
13. Partinin hizmet giderlerini
karşılamak için gerekli kanuni teşebbüslerde bulunur. Gelir makbuzları bastırıp
illere gönderir.
14. Alt kademedeki teşkilat
organlarını kanuni çerçeve içinde kendi yetkilerinin bir kısmı ile donatabilir.
15. Diğer partilerden gelen partiye katılma taleplerini karara bağlar.
16. Disiplin cezalarını affetmeye yetkilidir.
17. Genel İdare Kurulu Kanunların ve Parti Tüzüğünün verdiği bütün
yetkileri kullanır.
GENEL MERKEZ KADIN KOLU
MADDE 24. Genel Merkez Kadın Kolu, Genel İdare Kurulu'nun
belirleyeceği 50 kişiden oluşur. Bu miktar Genel İdare Kurulu kararıyla
artırılıp azaltılabilir.
Kadın Kolu kuruluşunu takip eden 7 gün içerisinde Genel
Başkan veya Teşkilat Başkanının başkanlığında toplanarak Genel Merkez Kadın
Kolu Başkanı ve Başkanlık Divanı Üyelerini tespit eder ve aralarında görev
taksimatı yaparlar.
Genel Merkez Kadın Kolu, Teşkilat Başkanına ve Genel İdare
Kurulu'na bağlı olarak çalışır.
Genel Merkez Kadın Kolunun çalışma esaslarını Genel İdare
Kurulu belirler. Gerek görülürse Genel Merkez Kadın Kolu yeniden
oluşturulabilir.
GENEL MERKEZ GENÇLİK KOLU
MADDE 25. Genel Merkez Gençlik Kolu, Genel İdare Kurulu'nun
belirleyeceği 50 kişiden oluşur. Bu miktar artırılabilir, azaltılabilir.
Gençlik Kolu, oluşumunu takip eden 7 gün içerisinde Genel
Başkanın veya Teşkilat Başkanının başkanlığında toplanarak Genel Merkez Gençlik
Kolu Başkanı ve Başkanlık Divanı Üyelerini tespit eder ve görev taksimatı
yapar.
Genel Merkez Gençlik KoluTeşkilat Başkanına ve Genel İdare
Kurulu'na bağlı olarak çalışır.
Genel Merkez Gençlik Kolunun çalışma esaslarını Genel İdare
Kurulu belirler. Genel Merkez Gençlik Kolu gerekirse yeniden oluşturulabilir.
YÜKSEK İSTİŞARE KURULU
MADDE 26. Devlet idaresi ve siyasi faaliyetlerde hizmeti
geçmiş kişiler arasından, ihtiyaca göre Genel Başkan tarafından önerilen ve
Genel İdare Kurulu tarafından belirlenen şahıslardan oluşacak bir kuruldur.
Parti genel başkanlığı görevinde bulunmuş olanlar parti üyeliği devam ediyorsa
bu kurulun doğal üyesidir.
Parti faaliyetlerinde Genel Başkan ve Genel İdare Kurulunun
çalışmalarında katkı sağlamaya yönelik, tavsiye mahiyetinde önerilerde
bulunmak, partinin kuruluş gayesine ve siyasi geleneklerine ve hedeflerine
uygun olarak, parti mensuplarının birlik ve beraberliğini güçlendirmeye yönelik
dostane ilişkilerin gelişmesine katkı sağlamak Yüksek İstişare Kurulunun ana
görevidir.
Yüksek istişare kurulu kendi içinden bir başkan seçer.
Yüksek İstişare Kurulunu, Başkanı ve ihtiyaç halinde Genel Başkan toplantıya
çağır.
ENGELLİLER, DANIŞMA MECLİSİ VE PARTİ MÜFETTİŞLERİ MADDE 27.
A- Engelliler Koordinasyon Birimi:Genel İdare Kurulu
kararıyla Genel Merkez bünyesinde bir Genel Merkez Engelliler Koordinasyon
Birimi kurabilir. Genel Merkez Engelliler Koordinasyon Birimi, Başkan dâhil 7
kişiden oluşur. Bu sayı Genel İdare Kurulu tarafından yeniden düzenlenebilir.
Bu birim, engellilerin karşılaştığı her türlü meseleyle ilgilenmek, parti
programına uygun olarak hazırladığı raporları ilgililere ulaştırmak ve kamuoyu
ile paylaşmak, engellilerin parti çalışmalarında aktif görev almalarını
sağlamak için çalışmalar yürütür.
İl ve İlçelerde ise, İl ve İlçe Yönetim kurulları tarafından
İl ve İlçe Engelliler Koordinasyon Birimi kurabilir. İl Engelliler Koordinasyon
Birimi, Başkan dâhil 5 kişiden oluşur. İlçe Engelliler Koordinasyon
9
Birimi, Başkan dâhil3 kişiden oluşur. Bu sayı, İl ve İlçe
Yönetim Kurulları tarafından yeniden düzenlenebilir.
B- Danışma Meclisi: Genel İdare Kurulunu uygun gördüğü
takdirde danışma niteliğinde hizmet vermek üzere bir danışma meclisi oluşturur.
Danışma meclisinin yapısı çalışma yöntemleri bir yönetmelikle belirlenir.
C- Parti Müfettişleri: Genel İdare Kurulunun verdiği
görevleri yerine getirir. Parti Müfettişlerinin çalışma esasları bir
yönetmelikle belirlenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM MECLİS GURUPLARI
TBMM GRUBU
MADDE 28. TBMM'de grup kurulmasını, Grup Başkan
Vekillerinin, Grup Yönetim Kurulunun, Grup Disiplin Kurulunun seçimlerini ve
grup üyelerinin görevlerini içeren grup iç yönetmeliği, Grup Genel Kurulu
tarafından Siyasi Partiler Kanunu'nun 23. Maddesindeki ilkelere uygun olarak
hazırlanıp kabul edildikten sonra TBMM Başkanlığına sunulur.
Grup iç yönetmeliğinde partinin tüzük ve programına aykırı
hükümler yer alamaz.
Genel İdare Kurulu üyeleri partinin TBMM grubu organlarından
hiç birinde görev alamazlar. Grup Yönetim Kurulu Üyeliği veya Grup Başkan
Vekilliğine seçilmeleri halinde GİK Üyelikleri sona erer.
İL GENEL MECLİSİ VE BELEDİYE MECLİSİ GRUPLARI
MADDE 29. İl Genel Meclisi Grubu ile Belediye Meclisi Grubu
partili meclis üyelerinden oluşur. Grup üyeleri, aralarından bir başkan, bir
başkan vekili, bir sekreter seçerler. İl Genel Meclisi Grubu ve Belediye
Meclisi Grubu, Parti Tüzük ve Programı çerçevesinde hareket ederler.
Görevlerinde izleyecekleri politikaları ve karşılaştıkları meseleleri kendi
gruplarında konuşup görüşerek karara bağlarlar.
BEŞİNCİ BÖLÜM TEMSİLCİLİKLER
1. YURT
İÇİ TEMSİLCİLİKLERİ MADDE 30.
a. Köy
ve Mahalle Temsilcilikleri: Köy ve Mahalle Temsilcilikleri bir temsilci ve bir
temsilci yardımcısından oluşur. Beldelerde Belde, İlçelerde İlçe, Teşkilatları
tarafından seçilir. Köy ve Mahallenin büyüklüğüne göre sayısı artırılabilir.
b. Sandık
Bölgesi Temsilcilikleri: Bunlar bir sandık baş müşahidiyle ve dört müşahitle
birlikte beş kişiden oluşur. Bağlı olduğu teşkilat kademeleri tarafından tespit
edilirler.
Bütün temsilciliklerin görev ve çalışma usulleri Genel İdare
Kurulu tarafından belirlenir.
2. YURTDIŞI
TEMSİLCİLİKLERİ
MADDE 31. Yabancı Ülkeler Yurt Dışı Temsilcilikleri, Genel
İdare Kurulu Kararı İle Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Lefkoşa, Amerika
Birleşik Devleti'nin Washington ve Newyork, Almanya'nın Berlin, Köln ve Münih,
Belçika'nın, Bürüksel, Fransa'nın Paris ve Strasburg, Finlandiya'nın Helsinki,
Danimarka'nın Kopenhag, Hollanda'nın Amsterdam ve Rotterdam, İsveç'in
Stockholm, İngiltere'nin Londra, Norveç'in Oslo, Avusturya'nın Viyana,
İsviçre'nin Zürih, Bulgaristan'ın Sofya, Pakistan'ın İslamabat, Mısır'ın
Kahire, İran'ın Tahran, Endonezya'nın Cakarta, Nijerya'nın Abuja, Bangladeş'in
Dakka, Malezya'nın Kuala Lumpur, Bosna Hersek'in Saraybosna, Azerbaycan'ın
Bakü, Kazakistan'ın Astana, Kırgızistan'ın Bişkek, Türkmenistan'ın Aşkabat,
Japonya'nın Tokyo, Rusya'nın Moskova, Çin'in Pekin, Avusturalya'nın Sydney ve
Melbourne şehirlerinde adı geçen ülkelerin mevzuatı dikkate alınarak oluşturulur.
Gerek belirtilen ülkelerin diğer şehirlerinde, gerekse daha başka ülkelerde
temsilcilikler açılması Başkanlık Divanının kararına ve Genel İdare Kurulu'nun
onayına bağlıdır.
Yurt Dışı Temsilcilikleri Teşkilat Başkanına ve Genel İdare
Kurulu'na bağlı olarak çalışırlar. Çalışma usul ve esasları yönetmelikle
belirlenir.
ALTINCI BÖLÜM TAŞRA TEŞKİLATI
İL TEŞKİLATI
MADDE 32. Partinin İl Teşkilatı, İl Kongresi, İl Başkanı, İl
Yönetim Kurulu, İl Kadın Kolu, İl Gençlik Kolu ve Disiplin Kurulu'ndan oluşur.
10
İL YÖNETİM ' KURULU
MADDE 33. İl Yönetim Kurulları başkan dâhil 15 asıl ve 15
yedek üyeden, Büyükşehirlerde başkan dâhil 25 asıl ve 25 yedek üyeden oluşur.
Nüfusu 3 ila 5 milyon arasında olan Büyükşehirlerde İl Yönetim Kurulları başkan
dâhil 30 asıl ve 30 yedek üyeden, nüfusu 5 milyondan fazla olan Büyükşehirlerde
İl Yönetim Kurulları başkan dâhil 35 asıl ve 35 yedek üyeden oluşur. Genel
İdare Kurulu kararıyla gerektiğinde illerin Yönetim Kurulu üye sayıları yeniden
belirlenebilir. İllerde Yönetim Kulları görev dağılımları Genel Merkez Teşkilat
başkanlığının hazırlayacağı görev şemalarına uygun olarak yapılır.
İL KADIN KOLU
MADDE 34. İl Kadın Kolları, Genel Merkez Teşkilat Başkanlığı
ve Kadın Kolları Başkanlığının olur onayı ile İl Yönetim Kurullarının
belirleyeceği başkan dâhil 15 üyeden, Büyükşehirlerde başkan dâhil 25 üyeden
oluşur. Nüfusu 3 ila 5 milyon arasında olan Büyükşehirlerde İl Kadın Kolları
başkan dâhil 30 üyeden, nüfusu 5 milyondan fazla olan Büyükşehirlerde İl Kadın
Kolları başkan dâhil 35 üyeden oluşur. İl Kadın Kolları, Genel Başkan
tarafından veya Genel Merkez Teşkilat Başkanlığı ve Kadın Kolları Başkanlığının
olur onayı ile İl Yönetim Kurulları tarafından görevden alınabilir ve yeniden
oluşturulabilir. İl Kadın Kollarının görev dağılımları Genel Merkez Kadın
KoluBaşkanlığının hazırlayacağı görev şemalarına uygun olarak yapılır.
İL GENÇLİK KOLU
MADDE 35. İl Gençlik Kolları, Genel Merkez Teşkilat
Başkanlığı ve Gençlik Kolları Başkanlığının olur onayı ile İl Yönetim
Kurullarının belirleyeceği başkan dâhil 15 üyeden, Büyükşehirlerde başkan dâhil
25 üyeden oluşur. Nüfusu 3 ila 5 milyon arasında olan Büyükşehirlerde İl
Gençlik Kolları başkan dâhil 30 üyeden, nüfusu 5 milyondan fazla olan
Büyükşehirlerde İl Gençlik Kolları başkan dâhil 35 üyeden oluşur. İl Gençlik
Kolları, Genel Başkan tarafından veya Genel Merkez Teşkilat Başkanlığı ve
Gençlik Kolları Başkanlığının olur onayı ile İl Yönetim Kurulları tarafından
görevden alınabilir ve yeniden oluşturulabilir. İl Gençlik Kolları görev
dağılımları Genel Merkez Gençlik Kolu Başkanlığının hazırlayacağı görev
şemalarına uygun olarak yapılır.
İLÇE TEŞKİLATI
MADDE 36. Partinin ilçe Teşkilatı İlçe Kongresi, İlçe
Başkanı ve İlçe Yönetim Kurulu ile İlçe Kadın Kolu, İlçe Gençlik Kolu ve Belde
Teşkilatından oluşur.
İLÇE YÖNETİM KURULU VE BELDE TEŞKİLATLARI
MADDE 37. İlçe Yönetim Kurulları, merkez nüfusu on bine
kadar olan ilçelerde başkan dâhil 7 asıl ve 7 yedek üyeden, merkez nüfusu on
binden elli bine kadar olan ilçeler ile büyükşehirlerde nüfusu 50 bine kadar
olan ilçelerde başkan dâhil 11 asıl ve 11 yedek üyeden oluşur. Büyükşehirlerde
nüfusu 50 binden fazla olan ilçeler ile illerin merkez ilçelerinde ve belediye
sınırları içindeki nüfusu 50.000 ve daha fazla olan ilçelerde başkan dâhil 15
asıl ve 15 yedek üyeden oluşur. Büyükşehirlerde nüfusu 200 binden fazla olan
ilçelerde bu sayı, İl Yönetim Kurulu kararıyla başkan dâhil 25 asıl ve 25 yedek
olarak da belirlenebilir. İlçe Yönetim Kurullarının görev dağılımları Genel
Merkez Teşkilat Başkanlığının hazırlayacağı görev şemalarına uygun olarak
yapılır.
İLÇE KADIN KOLU
MADDE 38. İlçe Kadın Kolları, İl Başkanlığı ve İl Kadın Kolu
Başkanlığının olur onayı ile İlçe Yönetim Kurullarının belirleyeceği merkez
nüfusu 10 bine kadar olan ilçelerde başkan dâhil 7 üyeden oluşur. Merkez nüfusu
10 binden 50 bine kadar olan ilçeler ile büyükşehirlerde nüfusu 50 bine kadar
olan ilçelerde, başkan dâhil 11 üyeden oluşur. Büyükşehirlerde nüfusu 50 binden
fazla olan ilçeler ile illerin merkez ilçelerinde ve belediye sınırları içindeki
nüfusu 50 binden fazla olan ilçelerde başkan dâhil 15 üyeden oluşur.
Büyükşehirlerde nüfusu 200 binden fazla olan ilçelerde bu sayı İl Yönetim
Kurulu kararıyla başkan dâhil 25 üye olarak da belirlenebilir. İlçe Kadın
Kolları, Genel Başkan tarafından veya İl Başkanlığı ve İl Kadın Kolları
Başkanlığının olur onayı ile İlçe Yönetim Kurulları tarafından görevden
alınabilir ve yeniden oluşturulabilir. İlçe Kadın Kolu Yönetim Kurulu görev
dağılımları Genel Merkez Kadın Kolları Başkanlığının hazırlayacağı görev
şemalarına uygun olarak yapılır.
İLÇE GENÇLİK KOLU
MADDE 39. İlçe Gençlik Kolları, İl Başkanlığı ve İl Gençlik
Kolu Başkanlığının olur onayı ile İlçe Yönetim Kurullarının belirleyeceği
merkez nüfusu 10 bine kadar olan ilçelerde başkan dâhil 7 üyeden oluşur. Merkez
nüfusu 10 binden 50 bine kadar olan ilçeler ile büyükşehirlerde nüfusu 50 bine
kadar olan ilçelerde, başkan dâhil 11 üyeden oluşur. Büyükşehirlerde nüfusu 50
binden fazla olan ilçeler ile
11
illerin merkez ilçelerinde ve belediye sınırları içindeki
nüfusu 50 binden fazla olan ilçelerde başkan dâhil 15 üyeden oluşur.
Büyükşehirlerde nüfusu 200 binden fazla olan ilçelerde bu sayı İl Yönetim
Kurulu kararıyla başkan dâhil 25 üye olarak da belirlenebilir. İlçe Gençlik
Kolları, Genel Başkan tarafından veya İl Başkanlığı ve İl Gençlik Kolu
Başkanlığının olur onayı ile İlçe Yönetim Kurulları tarafından görevden
alınabilir ve yeniden oluşturulabilir. İlçe Gençlik Kolu Yönetim Kurulu görev
dağılımları Genel Merkez Gençlik Kolları Başkanlığının hazırlayacağı görev
şemalarına uygun olarak yapılır.
BELDE TEŞKİLATLARI
MADDE 40. İl ve İlçe merkezleri dışında belediye teşkilatı
olan yerlerde kurulur. Üç üyeden oluşan Belde Yönetim Kurulu, İlçe Yönetim
Kurulu kararı ile atanır ve yapılacak görev taksimine göre ilçe teşkilatının
vereceği görevleri yapar. İlçe Yönetim Kurulu ihtiyaca göre Belde Yönetim
Kurulunun üye sayısını artırabilir. Belde Yönetim Kurulunun görevden alınması
İlçe Yönetim Kurulunun teklifi ve İl Yönetim Kurulunun onayı ile olur.
BELDE KADIN VE GENÇLİK KOLLARI
MADDE 41. İl ve ilçe merkezleri dışında, belediye teşkilatı
olan yerlerde İlçe Yönetim Kurulu kararıyla ihtiyaca göre Belde ve Kadın ve
Gençlik Kolları oluşturulur. Bunlar en az üçer kişiden meydana gelir ve İlçe
Yönetim Kurulu kararıyla sayıları artırılabilir ve ilçe teşkilatının vereceği
görevleri yapar.
GÖREV BÖLÜMÜ' VE YÖNETİMDEKİ BOŞALMALAR MADDE 42. İl ve İlçe
Başkanları en çok üç yıl için seçilirler.
İl ve İlçe Yönetim Kurulları, seçimlerini müteakip en geç
bir hafta içerisinde toplanarak, Tüzüğün 22. Maddesinde Genel Merkez için
öngörülen görev bölümünü esas alarak kendi yönetim kurulu üye sayılarına uygun
olarak görev dağılımını yaparlar.
İl ve İlçe başkanlıklarının herhangi bir suretle boşalması
halinde, Genel Merkez il veya ilçe yönetim kurulunun görüşünü alarak kongreye
kadar görev yapmak üzere bir başkan tayin eder. Yeni başkan tayin edilinceye
kadar geçecek dönemde, başkanlık görevi, tüzükteki sırasına göre bir başkan
yardımcısı tarafından yürütülür.
Mazeretsiz olarak üç toplantıya katılmayan yönetim kurulu
üyesi istifa etmiş sayılır ve yerine yedek üyelerden ilk sıradaki davet edilir.
İl, İlçe ve Belde teşkilatlarında boşalma sebebiyle yönetim
kurulu sayısı yedekler de davet edildikten sonra karar yeter sayısının altına,
yani yönetim kurulu üye tam sayısının yarısının altına düşmesi durumunda
yönetim hukuken münfesih duruma düşmüş olur. Bu durumda bir üst kademe teşkilat
yönetimi Genel Merkezin onayını alarak, olağan kongreye kadar görev yapmak
üzere yeni bir yönetim kurulu tespit ederek atama yapar.
İlk kuruluşta, İl Yönetim Kurulları başkanı dâhil en az yedi
asıl, yedi yedek üye ileİlçe Yönetim Kurulları başkanı dâhil en az beş asıl,
beş yedek üye ile kurulabilir. Bu şekilde kurulan ilçe teşkilatında yönetim
kurulu üyelerine birden ziyade görev verilmek suretiyle işler yürütülür.
YÖNETİM KURULLARINA İŞTEN EL ÇEKTİRME
MADDE 43.İl Yönetim Kurulu hakkında işten el çektirme
kararı, Genel Başkan veya Teşkilât Başkanının teklifi ile Genel İdare Kurulu
tarafından alınır. İlçe Yönetim Kurulu hakkında işten el çektirme kararı, Genel
Başkan veya Teşkilat Başkanlığının olumlu görüşü ile İl Yönetim Kurulları
tarafından alınır. Genel İdare Kurulunun yetkili kılması halinde İl ve İlçe
Teşkilatlarını Başkanlık Divanı işten el çektirebilir. Gecikmesinde sakınca
bulunan durumlarda Başkanlık Divanı Üyelerini bilgilendirerek Teşkilat
Başkanlığı da aynı yetkiyi kullanabilir. Genel Başkan acil durumlarda il ve
ilçe başkan ve yönetimlerini geçici olarak görevden alabilir.
Parti Tüzüğünde belirtilen görev ve yükümlülüklerin yerine
getirilmesi için üst kurullarca verilen talimatlara uymamaları, partinin kabul
ettiği esaslara, amaç ve siyaset anlayışına aykırı tutum ve davranışlarda
bulunmaları, teşkilatların birlik ve uyumunu bozucu eylemlerde ısrar etmeleri
halinde, ilgililerin kanuni sorumlulukları saklı kalmak kaydıyla, Belde
Yönetimlerine, İl Yönetim Kurulunca, İlçe Yönetimlerine, Genel Merkezin olumlu
görüşü alınarak İl Yönetim Kurullarınca, İl Yönetimlerine Genel İdare Kurulunca
işten el çektirilebilir. İl Teşkilatları hakkında işten el çektirme kararı
Genel İdare Kurulunun yetkili kılması halinde, Başkanlık Divanı ve Başkanlık
Divanı Üyelerinin bilgisi doğrultusunda Teşkilat Başkanlığı tarafından da
alınabilir.
Bir Belde Yönetiminin işten el çektirilebilmesi için İlçe
Yönetim Kurulu, Belde Yönetim Kurulu hakkında işten el çektirmeyi gerekli kılan
herhangi bir durum tespit ettiğinde, bu durumu gerekçeli bir kararla İl Yönetim
Kuruluna bildirir. Belde Başkanının veya Belde Başkanı dâhil Belde Yönetim
Kurulu Üyelerinin tamamının yahut bir kısmının işten el çektirilmesini
isteyebilir.
12
İl Yönetim Kurulu, bir İlçe Yönetim Kurulu hakkında işten el
çektirmeyi gerekli kılan herhangi bir durum tespit ettiğinde, bu durumu
gerekçeli bir kararla Genel Merkez Teşkilat Başkanlığına bildirir. İl Yönetim
Kurulu gerekçeli kararında, İlçe Başkanını veya İlçe Başkanı da dâhil İlçe
Yönetim Kurulu üyelerinin tamamını yahut bir kısmının işten el çektirilmesini
isteyebilir.
Parti Teşkilatlarında teftiş ve inceleme yapmakla
görevlendirilen müfettişler de aynı şekilde talepte bulunabilirler. Bu talep
üzerine İl Yönetim Kurulunca İlçenin, Başkanlık Divanınca İl Yönetim Kurulunun
işten el çektirmesiyle ilgili gerekli inceleme yaptırılır ve sonunda,
Başkanlara veya Başkan dâhil Yönetim Kurulu üyelerinin tamamına yahut bir
kısmına işten el çektirilebilir.
Genel İdare Kurulu, doğrudan doğruya yahut parti
müfettişinin göstereceği lüzum üzerine İl veya İlçe Başkanı veya İl ve İlçe
Başkanı dâhil İl ve İlçe Yönetim Kurulu üyelerinin tamamına yahut bir kısmına
işten el çektirebilir.
İl, ilçe, belde teşkilatlarında bir kısım üyenin işten el
çektirilmesi halinde yedek üyeler göreve getirilir. İşten el çektirilen İlçe ve
İl Yönetim Kurulları yerine Genel Merkez tarafından yetki belgesi verilen
kurucu başkanlar geçici yönetim kurullarını oluştururlar. Bu kurullar yasal
süreleri içinde kongrelerini yapmak zorundadırlar. Bu süre içinde ilçe
kongreleri yapılıp yeni delegeler seçilmemişse İl Kongresi eski delegelerle,
İlçe Kongreleri de yeni delegeler seçilmemişse, eski delegelerle toplanır.
Süresi içinde kongresini yapmayan geçici kurulların görevleri sona erer.
İşten el çektirilen belde teşkilatları Tüzüğün 40.
Maddesinde belirtilen esaslara göre İlçe Yönetim Kurulları tarafından yeniden
kurulur.
DÖRDÜNCÜ KISIM BİRİNCİ BÖLÜM
DİSİPLİN İŞLERİ
MADDE 44. Siyasi Partiler Kanununa, Parti Tüzüğüne, parti
yetkili organlarının kararlarına ve talimatlarına aykırı davranışta bulunanlar
hakkında disiplin soruşturması yapmak ve karar vermek üzere, İllerde Disiplin
Kurulları, Genel Merkez de Yüksek Disiplin Kurulu kurulur.
İL DİSİPLİN KURULU
MADDE 45. İl Disiplin Kurulu il kongresinde 5 asıl ve 5
yedek olarak seçilir. Disiplin Kurulu kongreden sonra en geç bir hafta içinde
toplanarak arasından bir başkan ve bir sekreter seçer.
İl Disiplin Kurulu, İl çevresinde kayıtlı bulunan ve Yüksek
Disiplin Kurulunun birinci derecede bakacağı işler dışında kalan bütün
partililer hakkında, birinci derecede disiplin soruşturması yapmaya ve karar
vermeye yetkilidir.
İl Disiplin Kurulu, kendiliğinden disiplin soruşturması
yapamaz. Ancak İlçe Yönetim Kurullarının gerekçeli teklifi ve İl Yönetim
Kurulunun sevki ile ya da İl Yönetim Kurulunun veya İl Başkanının doğrudan
sevki ile intikal ettirilen dosyaları ve konuları karara bağlar.
İl Disiplin Kurulu, halin gerektirdiği cezayı da belirterek
ilgilinin yazılı müdafaasını alır. İlgili kendisine tebliğ tarihinden itibaren
15 gün içinde, ancak seçimlerde veya herkesin gözü önünde açıkça yada yayın
yolu ile işlenen suçlarda ise 7 gün içinde savunmasını yazılı olarak vermek
zorundadır.
Bu müddet içinde verilmeyen savunma nazara alınmaz.
İl Disiplin Kurulunun verdiği kararlara karşı, İl Yönetim
Kurulu veya ilgili üye, tebliğden itibaren 7 gün içinde Yüksek Disiplin
Kurulu'na itiraz edebilir. Üyelere ait itiraz dilekçeleri İl Yönetim Kuruluna
verilir. İl Yönetim Kurulu, kendi görüşünü de eklemek suretiyle dosyayı Yüksek
Disiplin Kurulu'na gönderir. Karara, İl Yönetim Kurulunca itiraz edildiği
takdirde itiraz yazısının bir sureti ilgiliye 7 gün içinde tebliğ edilir. İl
Yönetim Kurulları, itiraza konu olan dosyaları en geç 15 gün içinde Yüksek
Disiplin Kurulu'na göndermek zorundadır.
İl Disiplin Kurulu'nca verilen kesin çıkarma cezaları,
ilgilisi itiraz etmemiş olsa bile, incelemek ve karar verilmek üzere Yüksek
Disiplin Kurulu'na gönderilir.
YÜKSEK DİSİPLİN KURULU
MADDE 46. Yüksek Disiplin Kurulu, Büyük Kongrede seçilen 11
kişiden meydana gelir. Aynı sayıda yedek üye seçilir. Kurul seçimi takip eden
yedi gün içerisinde en yaşlı üyenin başkanlığında toplan arak, aralarından bir
başkan, bir başkan yardımcısı, bir sekreter seçerler. Sekreter kurula karşı
kâtiplik görevini yapar. Kararları ilgili yerlere yazıyla bildirir.
a. Yüksek
Disiplin Kurulu'nun Birinci Derecede Bakacağı İşler:
Yüksek Disiplin Kurulu:
1. İl
Başkanı ve İl Yönetim Kurulu üyeleri, İl, İlçe ve Belde merkezlerindeki partili
Belediye Başkanları,
2. Partinin
Kurucu Üyeleri,
3. Partinin
Genel Başkanı, Genel İdare Kurulu Üyeleri,
13
4. Kendi
başkan ve üyeleri,
5. TBMM'nin
eski üyeleri ve eski hükümet üyeleri, haklarında gerekli disiplin
soruşturmasını yapar ve Siyasi Partiler Kanunu'nun 57. Maddesi hükmü saklı
kalmak üzere kesin karara bağlar.
Yüksek Disiplin Kurulunun kendi başkan ve üyeleri, kendileri
hakkındaki soruşturmada, müzakere ve kararlara katılamazlar. Bu durumda
olanların yerine sadece o işlemlere mahsus olmak üzere sırasıyla yedek üye
alınır.
İl Yönetim Kurullarının başkan ve üyeleri, İl, İlçe ve Belde
merkezlerindeki Belediye Başkanlarının sevk yetkisi İl Yönetim Kurulu'na,
Partinin Genel Başkanı, Genel İdare Kurulu üyelerini, partinin kurucu üyelerini
ve TBMM'nin eski üyeleri ile eski hükümet üyelerini,
Yüksek Disiplin Kurulu Başkan ve Üyelerini sevk yetkisi
Genel İdare Kuruluna aittir.
Genel Başkan lüzum gördüğü hallerde, Yüksek Disiplin
Kurulu'na sevk yetkisini doğrudan doğruya da kullanabilir.
b. Yüksek
Disiplin Kurulunun itiraz üzerine bakacağı işler:
Yüksek Disiplin Kurulu, İl Disiplin Kurulunun üst mercii
olarak İl Disiplin Kurulu kararlarına karşı yapılan itirazları Siyasi Partiler
Kanununun 57. Maddesi hükmü saklı kalmak üzere kesin karara bağlar.
Yüksek Disiplin Kurulu, kendiliğinden soruşturma yapamaz.
Ancak sevk yetkisine sahip olan kurullarca kendisine intikal ettirilen
dosyaları ve konuları karara bağlar.
MÜŞTEREK DİSİPLİN KURULU
MADDE 47. Müşterek Disiplin Kurulu, Yüksek Disiplin Kurulu
ile Grup Disiplin Kurulundan oluşur. Yüksek Disiplin Kurulu Başkanı aynı
zamanda Müşterek Disiplin Kurulunun da başkanıdır. Yüksek Disiplin Kurulu
sekreteri bu kurulun da sekreteridir.
TBMM üyelerinin Grup Disiplin Kurulu kararlarına karşı
yapacakları itiraz Müşterek Disiplin Kurulu'nca karara bağlanır.
Partili Milletvekillerinin partiden geçici veya kesin olarak
çıkarılmalarını gerektiren söz, tutum ve davranışlarından dolayı haklarında
disiplin soruşturması yapmaya ve karar vermeye müşterek Disiplin Kurulu
yetkilidir. Müşterek Disiplin Kurulunun kararları Siyasi Partiler Kanununun 57.
Maddesi hükmü saklı kalmak üzere kesindir. Partili milletvekilleri için
disiplin cezası isteme yetkisi partinin TBMM Grup Yönetim Kuruluna aittir. Bu
yetkiyi Genel Başkan, Grup Başkanı ve Grup Başkan Vekilleri de kullanabilir.
Müşterek Disiplin Kurulunun olmadığı durumlarda Yüksek
Disiplin Kurulu yetkilidir.
DİSİPLİN KURULLARINA AİT MÜŞTEREK HÜKÜMLER
MADDE 48. Disiplin Kurullarının görev süresi yeni disiplin
kurulunun seçilmesi ile sona erer. Disiplin Kurullarında zamanla boşalma olması
halinde, en çok oy alandan başlamak üzere, yedekler sıra ile göreve çağrılır.
Disiplin Kurullarının çalışmalarına mazeretsiz üst üste üç defa katılmayan
kurul üyesi istifa etmiş sayılır ve yerine sırasıyla yedekler çağırılır.
Partinin Disiplin Kurulu üyeleri; kongreler, TBMM üyeliği,
İl Genel ve Belediye Meclisi üyelikleri hariç hiçbir parti organında ve
kurulunda görev alamazlar. Partiye maddi bir hizmet bağı ile bağlanamaz ve
partiden her ne suretle olursa olsun gelir sağlayamazlar. Disiplin kurulları
üye tam sayısının 2/3 çoğunluğu ile toplanır. Hazır üyelerin çoğunluğu ile de
karar verir. Ancak kesin çıkarma kararlarında üye tam sayısının salt çoğunluğu
ile karar verir.
Disiplin Kurulları kendilerine intikal eden dosyaları en geç
otuz gün içinde karara bağlarlar ve verilen kararları en geç otuz gün içinde
ilgiliye tebliğ ederler.
Disiplin Kurulları, kendilerine intikal eden konular
hakkında karar verirken, iddia, savunma ve delilleri değerlendirmede takdir
hakkına sahiptir.
Disiplin Kurulları alacakları kararları kaydetmek üzere bir
karar defteri bulundururlar. Bu defteri tasdik ettirmeye lüzum yoktur. İfadeler
ve sair evrak disiplin kurullarınca bir dosyada muhafaza edilir. Disiplin
kurullarınca verilen disiplin cezaları hakkında partinin hiçbir kademesinde ve
kongresinde görüşme yapılamaz ve karar alınamaz.
TEDBİR KARARI
MADDE 49. Partiden kesin veya geçici çıkarmayı gerektiren
bir suçla Disiplin Kurulu'na sevk edilen üye hakkında gerektiğinde tedbir
kararı verilir. Tedbir kararını vermeye yetkili organlar Disiplin Kurullarıdır.
Hakkında tedbir kararı verilen üye, ayrıca başka bir karara
gerek olmaksızın Partideki görevinden uzaklaştırılır ve üyelik haklarından
mahrum kalır. İlgili üye tedbir kararlarının kaldırılmasını, sevk edildiği
Disiplin Kurulu'ndan isteyebilir. Bu istek disiplin kurulunca 7 gün içinde
karara bağlanır. Bu karara itiraz üst Disiplin Kuruluna bir hafta içerisinde
yapılabilir. Üst Disiplin Kurulu'nun kararı kesindir.
14
İKİNCİ BÖLÜM
DİSİPLİN SUÇLARI VE CEZALARI MADDE 50.
a) Uyarma
(Dikkat çekme)
b) Kınama
(Ayıplama)
c) Geçici
çıkarma
d) ;in
çıkarmadır.
a. Uyarma
cezasını gerektiren fiiller:
1. Partinin gayesine ve özüne
aykırı olmasa bile yetkili organların bilgisi ve izni olmadan açıklamalarda
bulunmak ve yayın yapmak,
2. Parti
kademelerinin uyum ve işbirliğini sarsıcı tutum ve davranışlarda bulunmak,
3. Yetkili
organlarca verilen görevleri titizlikle yerine getirmemek, ihmal etmek,
4. Tüzüğün
8. maddesindeki şartları yerine getirmemek.
b. Kınama
cezası
1. Parti
içi birlik ve beraberliği zedeleyecek tutum ve davranışlarda bulunmak,
2. Parti
aidatını ödememek, gecikmeyle ödemek,
3. Parti
içi çalışmaların yapıldığı kapalı toplantılarda yapılan konuşmaları dışarıya
sızdırmak,
4. Parti
organlarınca verilen görevleri yerine getirmemek,
5. Haklı
bir sebebi olmadan seçimlerde oy kullanmamak.
c. Geçici
çıkarma
1. Parti
organlarında alınan kararları ve yapılan müzakereleri basına ve televizyonlara
aktarmak,
2. Yetkisi
olmadan partiler arası temaslar yapmak,
3. Parti
adına beyanatlar vermek,
4. Görevi icabı kendisine teslim
edilmiş evrakı istendiğinde vermekten kaçınmak, (kanuni sorumlulukları
saklıdır.)
5. Partiyi
şahsi çıkarlarına alet etmek, parti nüfuzunu kötüye kullanmak,
6. TBMM Genel Kurulunda veya
kulislerde Grup kararları veya Genel İdare Kurulu kararları aleyhinde konuşma
yapmak, Belediye Meclislerinde Belediye Başkanının veya icraatlarının aleyhinde
konuşmak ve diğer üyeleri aleyhte tahrik etmek.
d. Kesin
çıkarma
1. Siyasi Partiler Kanunundaki
yasakları çiğnemek veya Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından görevden alınması
istenmek,
2. Herhangi seçimde parti izni
olmaksızın bağımsız aday olmak, parti adayları aleyhinde propaganda yapmak,
parti dışında bir adaya maddi ve manevi yardımda bulunmak,
3. Büyük Kongre, Genel İdare
Kurulu kararları, İl ve İlçe Yönetim Kurulu kararlarının aksine ve ruhuna
aykırı davranış söz ve yazı ile beyanda bulunmak, neşriyat yapmak, yaptırmak
bunu tahrik ve teşvik etmek,
4. Parti Tüzük ve Programına
aykırı hareket etmek, parti gayesine ters düşen yazılı ve sözlü beyanda veya
faaliyette bulunmak, neşriyat yapmak veya yaptırmak bu hususları tahrik ve
teşvik etmek,
5. Parti organlarının veya bu
organların üyelerinin aleyhinde faaliyette bulunmak, bu aleyhte konuşmaları
gazete ve televizyonlara beyanat vererek veya bizzat canlı yayınlara katılarak
yapmak, parti yetkililerini tezyif ve tahkir edici, kamuoyu önünde küçük
düşürücü beyanlarda bulunmak veya bunları yazılı olarak yapmak,
6. Parti evrakında veya oy
pusulalarında tahrifat yapmak veya onları yok etmek suretiyle veya her ne
şekilde olursa olsun seçimlerde hile yapmak.
e. Suçun
tekrarı ve zamanaşımı
Bir üye aynı cezayı gerektiren bir suçu tekrar işlerse
cezası her defasında artırılarak verilir. Disiplin cezalarını uygularken
Disiplin Kurulları üyenin iyi niyet ve amacını aşan bir davranışı söz konusuysa
bunu dikkate alarak işlediği suçun karşılığı cezanın bir altını da
verebilirler. Disiplin cezasını gerektiren durumların öğrenilmesinden bir yıl,
olaydan iki yıl geçtikten sonra disiplin soruşturması yapılmaz.
DİSİPLİN CEZALARINA AF YETKİSİ
MADDE 51. Disiplin cezalarına ait af yetkisi Genel İdare
Kurulu'na aittir. Genel Başkan, Teşkilat Başkanı ve Türkiye Büyük Millet
Meclisi üyeleri için Grup Başkanvekilleri Grup kararı alarak affı istenen
15
üyenin dosyasını Genel İdare Kurulu'na sevk edebilirler.
Genel İdare Kurulu üçte iki ekseriyetle karar verir.
BEŞİNCİ KISIM
SEÇİM VE ADAYLIK İŞLEMLERİ MİLLETVEKİLİ SEÇİMLERİ İÇİN ADAY
TESPİTİ
MADDE 52. Milletvekili genel seçimlerinde aday olmak
isteyenlerden adaylıkları Genel İdare Kurulu'nca uygun görülenler arasından
adayların tespiti:
1. Ön
seçim
2. Aday
yoklaması
3. Merkez
yoklaması, usullerinden biri veya bir kaçı ile yapılabilir.
Hangi seçim çevresinde hangi usulle aday tespiti
yapılacağına Genel İdare Kurulu karar verir. Önseçim, Siyasi Partiler Kanununun
önseçimle ilgili hükümleri uyarınca yapılır.
Aday yoklamasına; seçim ve çevrelerine giren il ve ilçelerin
seçilmiş kongre delegeleri, İl Yönetim ve Disiplin Kurulu Başkan ve Üyeleri ile
İlçe Yönetim Kurulu Başkan ve Üyeleri, o ilin Milletvekilleri, partili Belediye
Başkanları, Belediye ve İl Genel Meclisi Üyeleri seçmen olarak katılırlar. Aday
yoklaması seçim kurullarınca yapılır.
Merkez yoklaması, Genel İdare Kurulu'nca adayların tespiti
suretiyle yapılır.
Aday listelerinde eksilme olduğu takdirde, Genel İdare
Kurulu'nca doldurulur.
Genel İdare Kurulu, il ve ilçe yönetim kurullarına
eksikliklerini tamamlama yetkisi verebilir.
Adaylık için parti üyesi olma şartı aranmaz. Ancak seçimi
kazanan adaylar parti üyesi olurlar. Seçimlerde aday adayı olacaklarda kanunun
istediği nitelikler bulunmalıdır, bu nitelikteki aday adaylarından hangi
şartları taşıyanların aday adaylıklarının kabul edileceği ve müracaat usulleri
Genel İdare Kurulu tarafından belirlenir.
Bir kimse aynı seçim için birden fazla yerde ön seçime
katılamaz. Önseçime katıldıktan sonra başka bir partiden merkez adayı olamaz.
Partiden istifa etmemiş bir kişi bağımsız aday olamaz.
MAHALLİ İDARELER SEÇİMİ İÇİN ADAY TESPİTİ
MADDE 53. İl, İlçe ve Belde Belediye Başkanlığı aday adaylığı,
Belediye Meclisi ve İl Genel MeclisiÜyeliği aday adaylığı için yoklamalara
katılabilmek, ilgili İlçe Yönetim Kurulunun görüşü ve İl Yönetim Kurulunun
teklifi ile Genel İdare Kurulunun kararına bağlıdır. Genel İdare Kurulunun
kararı kesindir.
Adaylık için parti üyesi olma şartı aranmaz. Aday seçimleri
için hazırlanacak aday listelerinde, aday adayları, soyadları alfabetik
sırasına göre sıralanır.
Mahalli idareler seçimlerinde, aday adayları arasında
Belediye Başkanlığı için bir, belediye meclisi üyeliği için, belediye meclisi
üye adedi kadar asil ve yedek olarak ayrı ayrı, İl Genel Meclisi Üyeliği için,
İl genel meclisi üyeliklerine seçim çevresi için tespit olunan sayıda asil ve
yedek üye adedi kadar aday belirlenir.
Merkez yoklaması, aday yoklaması veya ön seçim usullerinden
hangisinin, hangi seçim çevrelerinde uygulanacağı, Genel İdare Kurulunca
kararlaştırılır ve kanuni süresi içinde önceden mahallerine ve ilgili mercilere
bildirilir.
İl, İlçe Yönetim Kurulu Başkan ve Üyelerinden, Mahalli
İdareler seçimlerinde aday adayı olmak isteyenler istifalarını İl veya İlçe
Yönetim Kurulu Başkanlıklarına yaparlar.
Merkez yoklaması hariç, aday tespitleri, yargı yönetim ve
denetimi altında yapılır.
Mahalli İdareler Seçimlerinde Seçmenler, İlçe, İl ve
Büyükşehir Belediye Başkanı ve Belediye Meclisi Üyeleri ile İl Genel Meclisi
Üyeleri için aday yoklamasında oy kullanacak seçmenler, o ilin milletvekili
aday yoklamasına katılan seçmenlerdir.
Belde Belediye Başkanı ve Belediye Meclisi Üyeleri için aday
yoklamasında oy kullanacak seçmenler, o ilin eski ve mevcut milletvekilleri,
beldenin bağlı olduğu ilçenin yönetim kurulu başkanı ve üyeleri, belde yönetim
kurulu başkanı, üyeleri ve ilçe kongresi için seçilmiş delegelerdir.
ÜYE KAYIT DEFTERİNİN VE SEÇMEN LİSTELERİNİN SEÇİM KURULUNA
VERİLMESİ MADDE 54. Üye kayıt defterleri ve bu defterlere göre düzenlenen
seçmen listeleri en geç ön seçimden 60 gün önce ilçe seçim kurulu başkanına
verilir. Ön seçimden 90 gün önce üye kaydedilenler oy kullanabilir. Daha sonra
üye olanlar o seçimde oy kullanamazlar. Listeler İlçe Seçim Kurulu tarafından
onaylandıktan sonra ön seçimden 30 gün önce parti binası önüne asılır. Bu
listeye göre "Parti Seçmen Kartı" önseçimden 15 gün önce İlçe Seçim
Kurulu tarafından her üyeye dağıtılır. Partili üyeler asılan listeye 15 gün
içinde itirazlarını yapabilirler. Bu itiraz 2 gün içinde ilçe seçim kurulu
tarafından karara bağlanır ve kabul edildiği takdirde parti seçmen listesi
düzeltilir.
16
İLÇE SEÇİM KURULU VE SANDIK KURULU ÜYELİĞİ
MADDE 55. İlçe Seçim Kuruluna, yönetim kurulu tarafından o
seçim için aday adayı olmayan 2 asıl, 2 yedek partili üye seçilir. Asılların,
herhangi bir sebeple, kurulda bulunmaması halinde yedek üyeler kurula
katılırlar. Sandık kurulu için de yukarıdaki esasa göre 2 asıl, 2 yedek üye
seçilir.
ADAYLARIN TANITIMI
MADDE 56. Parti, aday adaylarının meslek ve sanat
hayatındaki derece, başarı ve eserlerini memlekete yaptığı hizmetlerini
gösteren ve vesikalık fotoğrafını muhtevi matbuaları parti bastırıp
dağıtabilir.
MÜŞAHİTLER
MADDE 57. Ön seçim sırasında her sandık başında yönetim
kurulu tarafından görevlendirilen bir müşahit bulunur. Bu müşahit partinin
sandık başı işlemlerini takip eder. Aday adayları müşahit olamazlar.
OY PUSULALARI
MADDE 58. İlçe yönetim kurulu, aday adayları listelerinin
yazıldığı oy pusulalarını çoğaltarak, il ve ilçe seçim kurulu başkanlarına
yeteri kadar zarfla birlikte verirler. İlçe seçim kurulu başkanları zarfları
mühürledikten sonra seçim günü sandık başında bulundururlar.
İTİRAZ HAKKI
MADDE 59. Seçim ve sandık kurullarının veya kurul
başkanlarının kesin olmayan kararlarına karşı Parti Genel Merkezi ve İl, İlçe
Başkanları veya bunların vekilleri ile müşahitler itiraz edebilirler.
ÖN SEÇİMDE ' EŞİT OY
MADDE 60. Ön seçimde eşit oy alanların hangisinin üst sırada
olacağına Genel İdare Kurulu karar verir.
ÖN SEÇİMİN İPTALİ
MADDE 61. Bir seçim çevresinde herhangi bir sebeple ön seçim
iptal edildiği takdirde bu seçim yenilenmez. Adaylar Genel İdare Kurulu
tarafından tespit edilir.
ALTINCI KISIM
MÜTFERRİK İŞLER PARTİ DEFTERLERİ
MADDE 62. Her kademedeki parti organı, Üye Kayıt Defteri,
Karar Defteri, Gelen ve Giden Evrak Defteri, Gelir ve Gider Defteri ile
Demirbaş Eşya Defteri tutmak zorundadır. Üye Kayıt Defterleri yalnız ilçe
yönetim kurulları tarafından mahalle ve köy esasına göre tutulur.
Karar Defteri, ilgili organın kararlarını tarih ve sıra
numarasıyla ihtiva eder. Kararlar oylamaya katılanlar tarafından imzalanır.
Kongre kararlarının bulunduğu tutanak özeti başkanlık divanı
tarafından imzalanır.
Gelen ve giden evrak defterine yazılar, tarih ve sıra
numarasıyla işlenir. Gelen evrakla giden evrakın sureti, bu tarih ve
numarasıyla saklanır.
Gelir ve gider defterine, gelirler ve giderlerin alınıp
harcandığına dair belgeler sırasıyla işlenir.
Bütün defterlerin sayfaları ve kaç sayfadan ibaret
oldukları, teşkilatın bulunduğu yerin ilgili seçim kurulu başkanı tarafından
mühürlenir ve tasdik edilir.
Partiye giriş işlemlerini gösteren üyelik beyannamelerinin
birer örneği, il ve ilçe kademesinde alfabetik sıra esasına göre tasnif
edilerek bir dosyada saklanır.
BÜTÇE
MADDE 63. İl teşkilatları, bağlı ilçeleri de kapsayan gelir
tahminleri ve gider miktarlarını gösteren yıllık bütçe hazırlayarak, ilgili
takvim yılından önce Ekim ayı sonuna kadar Genel Merkeze gönderirler. Bu süre
içinde hazırlanacak Genel Merkez bütçesi ve İller bütçeleri, en geç ilgili
takvim yılından önceki aralık ayı sonuna kadar Genel İdare Kurulunca
incelenerek karara bağlanır.
KESİN HESAP
MADDE 64. Genel Merkez ve bağlı ilçeleri de kapsamak üzere
iller teşkilatı, bütçe yılından sonraki Nisan ayı sonuna kadar, bir önceki yıla
ait uygulama sonuçlarını gösteren kesin hesaplarını hazırlarlar.
17
İllerden gelen ve Genel Merkeze ait olan kesin hesaplar,
Genel İdare Kurulu'nca incelenerek karara bağlanır ve birleştirilir.
Birleştirilen kesin hesapların onaylı birer örneği Genel Başkan tarafından
Haziran ayı sonuna kadar Anayasa Mahkemesi'ne ve bilgi için Cumhuriyet
Başsavcılığına verilir.
YÖNETMELİKLERİN HAZIRLANMASI
MADDE 65. Mevzuat gereğince çıkarılacak yönetmelikler ile
tüzükte yapılması zorunlu değişiklikler Genel İdare Kurulu'nca hazırlanır ve
yürürlüğe konur.
TÜZÜKTE AÇIKLIK BULUNMAYAN HALLER
MADDE 66. Tüzükte açıklık bulunmayan hallerde Siyasi
Partiler Kanunu hükümleri ile ilgili diğer mevzuat uygulanır.
MADDE 67. Bu Tüzük hükümlerini Genel İdare Kurulu ve Genel
Başkan yürütür.
Not: 30.10. 2016 Tarihinde yapılan 6. Olağan Büyük Kongrede
04. 05. 2014 Tarihli olağan kongrede değişen tüzüğün 5.12.13.19. 24. 25. 27.
34. 35. 38. 39. 40. Maddeleri değiştirilmiştir.
18
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder